קאָנצערט: "אין אַ טונקל־בלויער נאַכט"
קאָנצערט: "אין אַ טונקל־בלויער נאַכט"
דעם 28סטן מאַרץ האָט ייִוואָ דורכגעפֿירט אַן אומזיסטן קאָנצערט – די פּרעמיערע פֿון צוויי נײַע ציקלען לידער אויף ייִדיש מיטן נאָמען "אין אַ טונקל־בלויער נאַכט", וואָס דער קאָמפּאָזיטאָר אַלעקס ווײַזער האָט געשאַפֿן אָדער אויף אַ חידושדיקן אופֿן אַראַנזשירט אויף די ווערטער פֿון פּאָעטישע ווערק פֿון פֿאַרשיידענע דיכטער, אָנגעשריבן אינעם שפּעטיקן 19טן און פֿריִיִקן 20סטן יאָרהונדערט. די זינגערין אַני ראָזען האָט זיי אויסגעפֿירט מיטן אַקאָמפּאַנימענט פֿון אַ קאַמער־אָרקעסטער. ווײַזערס נײַער קאָנצערט איז געווידמעט ניו־יאָרק און דעם גורל פֿון די ייִדישע אימיגראַנטן, וועלכע זענען מיט איבער 100 יאָר צוריק אָנגעקומען פֿון מיזרח־אייראָפּע קיין אַמעריקע. אַ פֿריִערע ווערסיע פֿון דער קאָנצערט־פּרעמיערע, וואָס איז פֿאָרגעקומען דעם 26סטן מאַרץ אינעם ניו־יאָרקער "טענעמענט־מוזיי", איז פֿרײַ צוטריטלעך אויף דער אינטערנעץ.
דרײַ דורות פֿון ייִדיש
דרײַ דורות פֿון ייִדיש
דער "בית־לייוויק" אין תּל־אָבֿיבֿ פֿאַרבעט אויף דער ליטעראַרישער אָנלײַן־פּראָגראַם, וואָס וועט דורכגעפֿירט ווערן דעם 31טן מאַרץ, 2024, לכּבֿוד די הײַנטצײַטיקע ייִדיש־מחברים פֿון דרײַ פֿאַרשיידענע דורות, אַרײַנגערעכנט דעם באַרימטן ראָמאַניסט באָריס סאַנדלער, די יונגע שרײַבערין שירי שאַפּיראַ און עטלעכע דיכטער, וואָס וווינען אין פֿאַרשיידענע לענדער. די באַטייליקטע מוזן זיך פֿון פֿריִער פֿאַררעגיסטרירן אויף דער אינטערנעץ.
22טער נומער "ייִדישלאַנד"
22טער נומער "ייִדישלאַנד"
אין מאַרץ 2024 איז דערשינען דער נײַער 22טער נומער פֿונעם ליטעראַרישן און ליטעראַטור־פֿאָרשערישן קוואַרטאַלניק "ייִדישלאַנד". די פּאָעזיע ווערט אין אים פּרעזענטירט מיט נײַע ווערק פֿון באָריס קאַרלאָוו, הלל קאַזאָווסקי, משה לעמסטער און מיכאל לײַוואַנד; אינעם פּראָזע־חלק זענען אַרײַן אַ קאַפּיטל פֿון מיכאל פֿעלזענבאַומס נײַעם ראָמאַן "טיק־טאַק" און וועלוול טשערנינס דערציילונג "דער כּוזרי". צווישן די פֿאַרעפֿנטלעכטע אוניקאַלע היסטאָרישע מאַטעריאַלן זענען די זכרונות פֿונעם קינסטלער און קונסט־קריטיקער לעאָ קעניג (1889 – 1970). "ייִדישלאַנד" ווערט פּובליקירט אינגאַנצן אויף ייִדיש און גייט אַרויס פּאַראַלעל אין ישׂראל און שוועדן.
שבתי צבֿיס ליטעראַרישע השפּעה
שבתי צבֿיס ליטעראַרישע השפּעה
דעם 18טן מאַרץ איז אינעם פּעטערבורגער ייִדישן קהילה־צענטער פֿאָרגעקומען אַ לעקציע פֿונעם ייִדישן דיכטער און שרײַבער יואל מאַטוועיעוו וועגן דער השפּעה פֿונעם משיח־שקר שבתי צבֿי און זײַן מיסטישער באַוועגונג אויף דער וועלט־קולטור און ליטעראַטור. ווי באַלד מיט אַ טאָג פֿריִער איז געווען דער טאָג פֿונעם הייליקן פּאַטריק (אַ וועלט־באַוווּסטע חגא אין אירלאַנד), האָט דער לעקטאָר געשטעלט אַ באַזונדערן טראָפּ אויף דער אירלענדישער ליטעראַטור פֿונעם פֿריִיִקן 20סטן יאָרהונדערט, ווי אויך וועגן פֿאַרשיידענע ליטעראַרישע ווערק אויף ייִדיש, געשאַפֿן במשך פֿונעם פֿאָריקן יאָרהונדערט.
רעגיסטראַציע אויף "ייִדיש־סוף־וואָך" אין בירמינהעם
רעגיסטראַציע אויף "ייִדיש־סוף־וואָך" אין בירמינהעם
עס האָט זיך אָנגעהויבן די רעגיסטראַציע אויף דער דריטער יערלעכער פּראָגראַם "ייִדיש־סוף־וואָך" אין בירמינהעם. די אָנטיילנעמער וועלן האָבן אַ געלעגנהייט צו פֿאַרבעסערן זייער ייִדיש־קענטענישן בעת אַ דרײַ־טעגיקער פֿולער פֿאַרטוקונג אין דער שפּראַך. אַלע אונטערנעמונגען, פֿון וואַרשאַפֿטן ביז טענץ און נאַטור־שפּאַצירן, וועלן דורכגעפֿירט ווערן אויסשליסלעך אויף ייִדיש. די פּראָגראַם וועט פֿאָרקומען פֿונעם 21טן ביזן 23סטן יולי אינעם היסטאָרישן האָטעל הילסקאָרט.
לידער פֿון ייִדישע פּאָעטעסעס אין בערלין
לידער פֿון ייִדישע פּאָעטעסעס אין בערלין
די ייִדישיסטישע גרופּע Yiddish.Berlin האָט אָפּגעמערקט דעם 8טן מאַרץ 2024, אינטערנאַציאָנאַלן פֿרויען־טאָג, מיט אַן אונטערנעמונג לכּבֿוד דער שעפֿערישער טעטיקייט פֿון פֿרויען אויף ייִדיש. די פּראָגראַם האָט מען אָנגעהויבן מיטן פֿאָרלייענען דיכטונג אויף דער דאָזיקער שפּראַך פֿון פֿאַרשיידענע פּאָעטעסעס, אָנהייבנדיק מיטן 11־יאָריקן מיידל מיטן נאָמען געלע, וואָס שטאַמט פֿונעם פֿריִיִקן 18טן יאָרהונדערט. די דיכטערינס קאַטערינע קוזנעצאָוואַ (איינע פֿון די אָרגאַניזאַטאָרן) און יעל מערליני זענען אויפֿגעטראָטן מיט זייערע אייגענע פּאָעטישע ווערק. מע האָט אויסגעזונגען אַ ריי לידער פֿון דער באַרימטער ייִדישער פּאָעטעסע ביילע שעכטער־גאָטעסמאַן (1920 – 2013). אירינע זראָבעק האָט פֿאָרגעלייענט ציליע דראָפּקינס דיכטונג אין אוקראַיִנישער איבערזעצונג. מיט אַלע טעקסטן, וואָס זענען דורכגעקלונגען אויף דער אונטערנעמונג, קאָן מען זיך באַקענען אויף דער וועבזײַט פֿון Yiddish.Berlin.
פֿאָטאָ: דזשייק שנײַדער
ייִדישער אַוואַנגאַרד אין מאָסקווע
ייִדישער אַוואַנגאַרד אין מאָסקווע
אינעם מאָסקווער "ייִדישן מוזיי און טאָלעראַנץ־צענטער" האָט זיך געעפֿנט די נײַע אויסשטעלונג "ייִדישער אַוואַנגאַרד. שאַגאַל, אַלטמאַן, שטערנבערג און אַנדערע". נאָך דער אָקטאָבער־ רעוואָלוציע האָבן אַ סך באַגאַבטע ייִדישע קינסטלער און שרײַבער פֿונעם געוועזענעם תּחום־המושבֿ זיך געלאָזט קיין מאָסקווע און פּעטראָגראַד, וווּ זיי האָבן אָפּגעשפּילט אַן אויסערגעוויינטלעך וויכטיקע ראָלע אינעם אַנטוויקלען דעם סאָוועטישן אַוואַנגאַרד און כּלערליי אַספּעקטן פֿון ייִדיש־קולטור, אַרײַנגערעכנט טעאַטער. אויף דער נײַער עקספּאָזיציע ווערן געוויזן איבער 100 מאָלערײַ־ און גראַפֿישע ווערק פֿון אַזעלכע גרויסע מײַסטערס, ווי מאַרק שאַגאַל, על ליסיצקי, אַלכּסנדר טישלער, ישׂשכר־בער ריבאַק א״אַ.
לכּבֿוד משה־דוד גיסער
לכּבֿוד משה־דוד גיסער
דעם 8טן פֿעברואַר, 2024, האָט דער תּל־אָבֿיבֿער ייִדיש־צענטער "לייוויק־הויז" דורכגעפֿירט אַן אָוונט לכּבֿוד דעם ייִדיש דיכטער, זשורנאַליסט און שרײַבער משה־דוד גיסער. בראָש מיטן דירערטאָר פֿונעם הויז, דניאל גלאַי, האָבן זיך באַטייליקט דרײַ הײַנטצײַטיקע ייִדישע פּאָעטן: דוד עומר־כּהן (אַמסטערדאַם), קאַטערינע קוזנעצאָוואַ און דזשייק שנײַדער (בערלין).
משה־דוד גיסער (1893 – 1952) איז געבוירן געוואָרן אינעם פּוילישן שטעלט ראַדאָם. זײַנע ערשטע לידער אויף ייִדיש האָט ער פֿאַרעפֿנטלעכט אין 1921. אָנהייבנדיק פֿון 1921 האָט ער געוווינט אין בוענאָס־אײַרעס. דאָרט איז אינעם זעלבן יאָר דערשינען זײן ערשטע לידער־זאַמלונג פֿאַר קינדער, "פֿלעמעלעך און פֿײַערלעך". שפּעטער האָט ער געוווינט אין סאַנטיאַגאָ, טשילע. דער "בית־לייוויק" האָט אַרויסגעשטעלט אין יוטוב אַ רעקאָרדירינג פֿון דער אונטערנעמונג.
פֿאַרבינדונגען 2024
פֿאַרבינדונגען 2024
די דריטע יערלעכע קאָנפֿערענץ "פֿאַרבינדונגען" פֿאַר ייִדיש־שטודיעס אין דעם 18טן און 19טן פֿעברואַר דורכגעפֿירט געוואָרן אויף דער אינטערנעץ דורכן אוניווערסיטעט פֿון דזשאָן האָפּקינס. די פּראָגראַם האָט געהייסן "שטומער אַלף". צוויי באַקאַנטע אַמעריקאַנער ייִדישיסטקעס, מרים־חיה סגל און אילת ברין, זענען אויפֿגעטראָטן מיט דער דערעפֿענונג־רעדע.